Cổng thông tin quan trắc môi trường

Theo Điều 113 Luật Bảo vệ môi trường 2020, Bộ Tài nguyên và Môi trường có trách nhiệm quản lý số liệu quan trắc môi trường quốc gia; xây dựng cơ sở dữ liệu về quan trắc môi trường trong hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu môi trường quốc gia; tích hợp các dữ liệu quan trắc môi trường của các Bộ, cơ quan ngang Bộ và địa phương, công bố thông tin về chất lượng môi trường quốc gia.
Làm cơ sở cho việc đầu tư quan trắc môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã xây dựng, hoàn thiện và trình Thủ tướng Chính phủ Quy hoạch tổng thể Mạng lưới quan trắc môi trường quốc gia. Đây là quy hoạch có tính chất kỹ thuật chuyên ngành, tiếp nối các quy định trước đây tại Quyết định 16/2007/QĐ-TTg và Quyết định số 90/QĐ-TTg để tiếp tục hoàn thiện, là cơ sở pháp lý quan trọng để tăng cường đầu tư cho công tác quan trắc môi trường một cách đồng bộ và hiện đại trên toàn lãnh thổ Việt Nam.
Dựa trên quy định của Luật và Quy hoạch của Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã và đang hoàn thiện các hướng dẫn, quy định về hoạt động công bố thông tin chất lượng môi trường; nâng cấp nền tảng hệ thống thông tin, ứng dụng công nghệ mới phục vụ hệ thống truyền dẫn và tiếp nhận, xử lý dữ liệu; xây dựng cơ sở dữ liệu và các phần mềm, ứng dụng để công bố, công khai thông tin môi trường một cách thống nhất, hiệu quả.
Mô hình Hệ thống tích hợp dữ liệu quan trắc môi trường quốc gia.
Cục trưởng Cục Kiểm soát ô nhiễm (Bộ TN&MT) Hoàng Văn Thức cho biết: Hệ thống tích hợp dữ liệu quan trắc môi trường quốc gia ra đời phục vụ hiệu quả cho công tác kiểm soát ô nhiễm môi trường, hướng tới cảnh báo, dự báo môi trường, chủ động phòng ngừa, ứng phó sự cố môi trường. Hệ thống này được triển khai dựa trên nền tảng cốt lõi là nâng cấp phần mềm Envisoft.
Theo đó, hệ thống sẽ tiếp tục tích dữ liệu mạng lưới quan trắc định kỳ của Trung ương và địa phương; tích hợp với dữ liệu chuyên ngành như viễn thám và GIS, khí tượng thuỷ văn và các dữ liệu bộ, ngành khác. Toàn bộ dữ liệu quan trắc môi trường sau khi được tiếp nhận từ các Bộ, ngành và địa phương cùng với dữ liệu từ chương trình quan trắc môi trường quốc gia được xử lý, kiểm duyệt và phân tích, tổng hợp trên nền tảng công nghệ các siêu máy tính, xử lý dữ liệu lớn với tốc độ cao, trí tuệ nhân tạo, công nghệ tích hợp. Từ đó, công bố thông tin môi trường và dự báo, cảnh báo môi trường.
Việc vận hành Hệ thống này sẽ khắc phục tình trạng dữ liệu quan trắc môi trường đang phân mảnh, riêng rẽ hiện nay và tối ưu được nhiều hoạt động. Với hệ thống này, cơ quan quản lý sẽ được cung cấp các thông tin kịp thời, nhận diện các “vùng ô nhiễm” để điều chỉnh chính sách và đưa ra các giải pháp quản lý thiết thực. Doanh nghiệp sẽ có không gian để kết nối, chia sẻ dữ liệu và công khai thông tin một cách minh bạch. Những thông tin cảnh báo, dự báo ô nhiễm môi trường được phát đi thông qua các bản tin truyền hình, ứng dụng di động, thiết bị online. Người dân dễ dàng tiếp cận thông tin ở bất kỳ đâu, nguy cơ ô nhiễm môi trường được cảnh báo.
Về kế hoạch triển khai nâng cấp phần mềm Envisoft, ông Hồ Minh Tráng - Trung tâm quan trắc môi trường miền Bắc cho biết: Phần mềm sẽ được nâng cấp từ xa tại 22 địa phương sử dụng hạ tầng của Bộ TN&MT và 33 địa phương đang sử dụng hạ tầng của Sở TN&MT. Đối với 8 địa phương còn lại, có hạ tầng công nghệ thông tin phức tạp và đang sử dụng chung với các đơn vị khác sẽ thực hiện nâng cấp và hướng dẫn sử dụng phần mềm trực tiếp tại địa phương (từ 18/12/2023-18/1/2024)./.